30 Kasım 2024 tarihli ve 32738 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 575)” ile tahsilat ve ödemelerin banka ve finans kurumları aracılığıyla yapılmasını zorunlu kılan tevsik sınırı, 7.000 Türk Lirasından 30.000 Türk Lirasına yükseltilmiştir. Ayrıca yabancılar ve/veya Türkiye mukimi olmayan gerçek kişilerle yapılan işlemlere ilişkin değişiklik yapılmıştır.

  1. 000 TL’yi Aşan Tahsilat ve Ödemelerin Finansal Kurumlar Aracılığıyla Yapılma Zorunluluğu

Söz konusu düzenleme ile şirketlerin tahsilat veya ödemelerinin işlem bazında 30.000,00 TL’yi aşan kısımlarının banka ve finans kurumları aracılığıyla tahsil edilmesi yoluna gidilmesi gerektiği, aksi halde bu tutarı aşan tahsilat veya ödemelerin kasa yoluyla yapılması halinde bu tutarın % 10’u oranında “özel usulsüzlük cezası” uygulanacağı belirtilmiştir. Kanun maddesini açıklayan tebliğ aşağıda yer almaktadır.

459 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin İlgili Kısımları Son Değişiklikle Birlikte Aşağıda Yer Almaktadır:

“Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların (mükellef olmayanların kendi aralarında yapacakları işlemler hariç olmak üzere yapacakları, 30.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunludur.

Bu kapsamda örneğin;

– Her türlü mal teslimi veya hizmet ifasına ilişkin tahsilat ve ödemelerin,

– Avans, depozito, pey akçesi gibi suretlerle yapılacak tahsilat ve ödemelerin,

– İşletmelerin kendi ortakları ve/veya diğer gerçek ve tüzel kişilerle yaptığı her türlü tahsilat ve ödemelerin

belirlenen haddi aşması durumunda, aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması ve bu işlemlerin söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik edilmesi zorunludur.”

…

Bu zorunluluk kapsamında, mükellef olmayanlar da, tevsik zorunluluğu kapsamında olanlardan yapacakları alımlarına ilişkin 30.000 TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapacaklardır.

Örnek: Kamu kurumunda memur olarak çalışan Bay (A) evinde kullanmak üzere, beyaz eşya perakende ticareti ile uğraşan (B) Ltd. Şti.’nden

35.000 tutarında bir buzdolabı satın almıştır. Söz konusu buzdolabının tutarı 30.000 TL’lik haddi aştığından bu işleme ait tahsilat ve ödemenin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekmektedir. Söz konusu tahsilat ve ödemede tevsik zorunluluğuna uyulmaması durumunda memur Bay (A) ve (B) Ltd. Şti.’ye ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.

Tevsik zorunluluğu kapsamındaki ödemelerin tahsilatı yapanın hesabına, bizzat aracı finansal kurumların şubelerine gidilmek ve işleme ait açıklamalara da yer verilmek suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, tevsik zorunluluğuna uyulmuş sayılacaktır.

Örnek: Herhangi bir banka hesabı veya kredi kartı bulunmayan Bay (C), mobilya perakende ticareti ile uğraşan (D) Ltd. Şti.’den 45.000 TL tutarında bir masa satın almıştır. Bay (C) söz konusu ödemeyi gerçekleştirmek için (D) Ltd. Şti.’nin hesabının bulunduğu bankanın bir şubesine gitmiş, işleme ait açıklamalara yer vermek ve karşılığında banka dekontu almak suretiyle ödemeyi yerine getirmiştir. Bu durumda tevsik zorunluluğuna uyulmuş sayılacak ve Bay (C) ile (D) Ltd. Şti.’ne ceza uygulanmayacaktır.

Örnek: Herhangi bir banka hesabı veya kredi kartı bulunmayan Bay (E), cep telefonu perakende ticareti ile uğraşan Bay (F)’den 90.000 TL tutarında bir cep telefonu satın almıştır. Bay (E) söz konusu cep telefonunun bedelini işlem anında nakit olarak Bay (F)’ye ödemiştir. Bay (F) ise söz konusu tutarı banka şubesine giderek kendi hesabına yatırmıştır. Bu durumda tevsik zorunluluğuna uyulmamış olacak ve Bay (E) ile Bay (F)’ye ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.

4.1.1. Aynı Günde Aynı Kişi veya Kurumlarla Yapılan İşlemler

Aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan işlemlerin toplam tutarının bu Tebliğin (4.1.) bölümünde belirlenen haddi aşması durumunda, işlemlerin her biri işlem bazında belirlenen haddin altında kalsa bile, aştığı işlemden itibaren işleme konu tahsilat ve ödemelerin de aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması zorunludur.

Örnek: Tevsik zorunluluğu kapsamında olan (AB) A.Ş., aynı gün içerisinde (VY) Ltd. Şti.’nden sırasıyla10.000 TL, 10.000 TL, 8.000 TL ve 3.000 TL tutarında ayrı ayrı mal alımları gerçekleştirmiştir. Tevsik zorunluluğu kapsamında olan (AB) A.Ş.’nin (VY) Ltd. Şti.’nden aynı günde yaptığı mal alımları toplamı 3.000 TL’lik alımla30.000 TL’lik haddi aştığından, son işleme ait tahsilat ve ödemelerin tevsik zorunluluğu kapsamında aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekmektedir.

Söz konusu tahsilat ve ödemelerde tevsik zorunluluğuna uyulmaması durumunda (AB) A.Ş. ile (VY) Ltd.Şti.’ne ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.

“4.1.2. Kısım Kısım Yapılan Tahsilat ve Ödemeler

Tahsilat ve ödemeye konu işlem tutarının tevsik zorunluluğu kapsamında bu Tebliğin (4.1.) bölümünde belirlenen haddi aşması halinde, bedelin farklı tarihlerde kısım kısım ödenmesinde işlemin toplam tutarı dikkate alınacak ve her bir tahsilat ve ödeme, tevsik zorunluluğu kapsamında aracı finansal kurumlar kanalıyla gerçekleştirilecektir.

Örnek: Avukatlık mesleğini icra eden mükellef (T), (K) A.Ş.’ye bir yıl süreyle vereceği hukuk danışmalığ ıhizmeti karşılığında 160.000 TL alacaktır. Aralarındaki anlaşma gereği (K) A.Ş., hizmet bedelini 15.000 TL’lik taksitler halinde ödeyecektir. Bu durumda serbest meslek makbuzunun, taksitlerin ödendiği tarihlerde 15.000 TL üzerinden düzenlenmesi tevsik zorunluluğunu ortadan kaldırmayacak, sözleşmenin toplam tutarı belirlenen haddi aştığından kısım kısım yapılan her bir tahsilat ve ödeme de aracı finansal kurumlar kanalıyla tevsik edilecektir.

Söz konusu tahsilat ve ödemelerde tevsik zorunluluğuna uyulmaması durumunda serbest meslek erbabı (T) ile(K) A.Ş.’ye ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.”

Dolayısıyla bir fatura toplamı 30.000 TL’yi aşıyor ise, kısım kısım tahsilat yapılan tahsilatların tümü banka kanalıyla yapılması gerekmektedir. Banka kanalıyla yapılmayan her bir işlem için ceza uygulanır. Ceza fatura tutarı bazında değil her bir ödeme bazında uygulanmaktadır.

2024 için asgari ceza tutarı işlem bazında 5.000,00 TL, kesilebilecek yıllık ceza toplamı 20.000.000,00 TL’dir.

  1. Yabancılar ve/veya Türkiye Mukimi Olmayan Gerçek Kişilerle Yapılan İşlemler

572 No.lu VUK Genel Tebliğinde, yabancılarla yapılan işlemler için pasaport numarasının yazılması ve tahsil edilen tutarların, tahsilatı takip eden ilk iş günü sonuna kadar aracı finansal kurumlarca düzenlenen belgelerle tevsikinin sağlanmasının zorunlu olduğu açıklanmaktaydı.

Bu Tebliğ ile pasaport numarasının fatura üzerinde bulunması şartı korunmuş; ancak tahsil edilen tutarların takip eden ilk iş günü sonuna kadar aracı kurumlara yatırılması zorunluluğu kaldırılmıştır. Ayrıca pasaportların bir suretinin faturaya eklenmesine gererek bulunmadığı açıklanmıştır.

 

Saygılarımızla…